Анашева Д.К., Искакова А.О.

ЕНУ г.Астана, Казахстан

The difficulties of Negative constructions’ translation from English to Kazakh

Different means of emphatic constructions are used in literary, publicistic and other styles. Emphasis is widely used to single out some elements of the expression, to make it emotional and expressive. Negative constructions are considered as a form of emphatic constructions and in this article we dwell upon the practical samples of negative constructions’ translation from English to Kazakh such as: negative constructions which deal with the help of negative particle, with double negation, expressions as: but no as, no one but,etc.

Negative construction delivered with the help of negative particle no by noun.1) “Let the dead Past bury its dead” would be better saying if the Past ever died. The persistence of the Past is one of those tragic-comic blessings which each new age denies, coming cock-sure on the stage to mouth its claim to a perfect novelty. But no age is so new as that! Human nature, under its changing pretensions and clothes, is and ever will be very much of Forsyte, and might, after all, be a much worse animal.

«Өткен істе қайтпақ жоқ» - егер өткен іс қайта оралмас болса, бұл қанатты сөз сенімдірек естілер еді. Өткен істің өміршеңдігі – кез-келген ғасырды жоққа шығаратын трагикомедиялық игіліктердің бірі, ол қайта жарыққа шыққанда шексіз үмітпен толық жаңашылдыққа ұмытылады. Ал негізінде ешқандай ғасыр жаңармайды. Адам табиғатында оның келбеті қанша өзгермегенімен «Форсайт Сагасынан» алынған қанатты сөздер бар және бола береді де.Given emphatic sentence can be translated in another way: Ешбір дәуір дәл осылай жаңашыл болған емес!

2) For nor father and mother could have let the boy marry Fleur without knowledge of the facts; and the facts determine Jon, not the persuasion of his parents.

Ешбір әке, ешбір ана өз ұлына барлық дәлелдерді айтпайынша Флерге үйленуге рұқсат бермес еді және Джонның бір шешімге келуіне ата-анасының айтқандары емес, нақты дәлелдер әсер еттіі.

3) No one but a clever man, or, indeed, a buccaneer, would have taken such liberties with his appearance; and though the eccentricities were revolving to Soames, he derived a certain satisfaction from them, as evidence of qualities by which he must inevitably profit.

Тек қана талантты адам немесе шынында да «теңіз қарақшысы» ғана өз киіміне осындай ұқыпсыз бола алады; дегенмен Сомс Боссинидің таң ғажйыптығына қатты ашуланды, және өзіне берілген уәденің кейбір анық тұстарының белгісіне көңілі толған болатын.

4) When a Forsyte was engaged, married, or born, the Forsytes were present; when a Forsyte died- but no Forsyte had as yet died; death being contrary to their principles, they took precautions against it, the instinctive precautions of highly vitalized persons who recent encroachments of their property.

Форсайт атастыру, үйлену немесе туылған күн мерекелерін өткізерде, барлық Форсайттықтар жиналатын; ал Форсайт хал үстәнде жатқанда... Бірақ бұрыннан бері мұндай жағдай Форсайттықтарда болған емес,- олар қайтыс болған жоқ. Өмірден өту олардың қағидаларына қарсы еді, және олар өздерінің қабілеттеріне қарсы озбырлыққа басқа да өмір сүруге құштар адамдар сияқты оған қарсы сақтандыру шараларын қарастырды.

5) No Forsyte has given a dinner without providing a saddle of mutton. There is something in its succulent solidity which makes it suitable to people “of a certain position”.

Ешбір Форсайт қозы етінсіз тамақ бермейтін еді және ондай татті тағамда «жоғары жағдайлыларға» арналғандай бір дәм бар.

6) He had hardly seen anything of her since it began. A bad business! He had no notion of giving her a lot of money to enable a fellow he knew nothing about to live on in idleness. He had seen that sort of nothing before; no good ever came of it. Worst of all, he had no hope of shaking her resolution; she was as obstinate as mule, always had been from child.

Бастапқы кезден бері ол оны көрген емес. Иә жағдай қиын. Өзі мүлдем білмейтін адамға ақша беріп,оның жағдайын жасау оның ойында болған емес. Ол мұндай жағдайларды бақылауға бұрын да мәжбүр болған, бірақ одан түк шықпайтын. Барінен де жаманы, оны шешімін өзгертуге оның ешбір үміті қалмады: ол бала кезінен қырсық еді.

7) It was a spectral journey he made among such delights – he had lost the habit. He felt that he could never recover it. His hunger could only be appeased by his wife, inexorable and frightened, behind these shut doors. No other women could help him.

Бірақ мұндай қызықтырарлық суреттер оның ойлануына кедергі бола алмады- мұндай көңіл көтеру оның талғамына жатпайтын. Мұндай көріністер бұрын оған жақын еді, ал қазір біршама қол үзген және енді оған қайта үйренісіп кете қоймас. Оның аштығын тек қана жұбайы ғана баса алар еді- қайсар, қорғансыз, оның кесірінен жабық бөлмеде тығылып қалған жұбайы. Басқа әйелдер оған керек емес.

In this case it might be used antonymic translation: No other women could help him.

8) His philosophy let him; and surely anger took its place. Her conduct was immoral, inexcusable, worthy of any punishment within his power. He desired no one but her, and she refused him.

Оның философиялық шыдамы түнеріңкі ашуыға бой алдырып, ғайып болды. Ирэнның қылығы адамгершіліксіз, кешірімсіз, ең қатаң тәртіпке лайық, мұндайды қалай ғана ойлап табуға болады. Оған өзге әйел керек емес, ал ол болса оны кері қайтарады.

Examples to the double negation.

1) “I shan`t be able to give you very much”, he had said, formula to which June was not unaccustomed.

- Мен саған көп нәрсе бере алмаймын,- деді ол; Бұл сөздерді Джун бірінші рет естіп тұрған жоқ.

We suggest another translation:

- Мен саған көп нәрсе бере алмаймын,- деді ол; Джун бұл сөздерге әбден үйренісіп қалған еді.

2) He had left his wife sitting on the sofa in the drawing – room, her hands crossed in her lap, manifestly waiting for him to go out. This was not unusual. It happened, in fact every day.

Ол жұбайын қонақ үйде қалдырды- жары кереуетте қолдарын тізесіне қоя отырп оның кетуін күткені анық. Бұл таң қаларлықтай емес. Негізінде күнделікті осылай болатын.

We have translated given text in another way:

Бұл шынында да қалыпты жағдай еді.

3) In these days it was by no means unusual for Timothy to have so many visitors. The family had always, one and all, had a real respect for Aunt Ann and now that she was gone, they were coming far more frequently to The Bower, and staying longer.

Ол күндері мұндай сапарлар айтарлықтай жиі болып тұратын. Отбасы мүшелері Энн тәтейге ерекше сыйластықпен қарайтын, енді ол жоқта, олар Бэйсуотер-Родқа жиі барып, сонда ұзақ болатын.

In this work were found examples to inversion of predicate after using of words and word combination with negative meaning.

1) To anyone interested psychology in Forsytes, this great saddle- of – mutton trait is of prime importance; not only does it illustrate their tenacity, both collectively and as individuals, but it marks them as belonging in fibre and instincts to that great class which believes in nourishment and flavour, and yields to no sentimental craving for beauty.

Форсайттарға психологиялық тұрғыда қызығушылықпен қарайтындар үшін, қозы еті- бірінші дәрежелі маңыздылықтың дәлелі, ол тек қана отбасының бірлігін немесе әр мүшесін жеке көркемдемдеп қана қоймайды, онымен қоса Форсайттардың сіңімді, дәмді, әдемілікке жақын сезімталдыққа сенетін жоғарғы топтан екендігін көрсетеді.

List of literature:

1. Л.Ф.Дмитриева, С.Е.Кунцевич, Курс перевода – М., 2005.

2. Н.А. Читалина. « Учитесь переводить»-.г. – Москва, 1975 г.

3. А.Чужакин. Мир перевода – М., 2003г.

4. М.Д. Гутнер. Пособие по переводу с английского языка на русский – М., 1982г.

5. Н.Ф.Смирнова Английский язык Курс перевода – Москва, 2005.

6. А.Л. Семенов Основные положения общей теории перевода – Москва, 2005г.

7. Комиссаров В.Н. Теория перевода – Москва, 1990