Шады Н.С.,
Колесников А.С., Айтуреев М.Ж., Жакипбаев
Б.Е.,
Кочеров
Е.Н., Назарбек У.Б., Айменова
Ж.Е., Естауова А.А.
Гидросиликат кальцидің, қоспалардың
құрғақ құрылыс қоспасына
физико-химикалық қасиеттеріне әсері
Әрлеу қабырғаларын
қалпына келтіру үшін және ғимараттар мен
құрылыстарда әктасты құрамдарын
қолдануға табады, оның ішінде құрғақ
құрылыс қоспалары төзімділігін
арттыру үшін рецептурасы енгізілді, арнайы өзгерту қоспалар
түсетіні анықталды.
Гидрофизикалық қасиеттері жоғары болғандықтан
жабындар негізінде де қолдана береді.
Әктасты әрлеу жабу негізінде ҚҚҚ сипатталады
капиллярлы-кеуекті құрылым ерекшеліктерін арқасында,
оның сипатын анықтайтын өзара іс-қимыл
материалдың ылғалмен болған кезде табылады оны
ауа-ылғалды ортада немесе тікелей байланыста сумен жерде тексеру
жұмыстарын жүргізе отыра анықталады. Мұндай өзара
іс-қимылы өзгеруді физика-механикалық қасиеттеріне,
өңдеу құрамын, сондықтан ерекшеліктерін зерттеу
өзара іс-қимылына ықпал етеді, әзірленген әрлеу
құрамындағы ылғалмен оларды пайдалануға болады.
Бағалау үшін гидрофизикалық қасиеттерін
құрамдарды негізінде қоспаларды ГСК зерттеулер
жүргізілді, олардың кинетика су, будың және ылғалдың
әсері анықталады.
құрамындағы элементтердің салмаққа
есептегендегі пайыздағы көрсеткіші О=24.48%, Na=0.14%, Mg=0.53%,
Al=2.80%, S=66.08%, K=0.98%, Ca=2.55%, Ti=0.16%, Fe=2.14%
Сурет1- Бул жерде диатомитті электрондык микроскоп арқылы
көргендегі бейнесі,
Гидрофизи қасиеттерін арттыру үшін әкті-құмды
құрамын, олардың рецептурасы енгізілген сулануына
ұнтақтар Zincum 5 және Sodium Oleate. Зерттеу өзара ұнтақ қоспаларына әсерін және
гидрофобтық қасиеттеріне арналған қысқан кездегі
беріктік шегі 28 тәуліктен кейін қатаю
ауа-құрғақ жағдайында әк композиттің
диатомиттің қатысуымен өткен кубиктерде жүргізілді Ескерткіштерді
қалпына келтіру, ғимараттарды жөндеу жұмыстары
үшін әктас кеңінен қолданылған. Ресейде XIX
ғасырдың аяғына дейін салынған барлық тас
ғимараттар мен құрылыстар, сондай-ақ ХХ
ғасырдың басында көптеген үйлер салынған. Олар
әктас байланыстырғышқа салынып, әк қосылыстарымен
сыланған. Мысалы, XI және XII ғғ. Бізде 1-ші суретте
диатомиттің электронды микроскоп арқылы бірнеше есе
үлкейткендегі мағлұматы көрсетілген.
Қолданылған ерте қышқыл композициялары заманауи
ҚҚҚ-мен үйлеспейді, өйткені әктас композицияларын
қарқынды көміртектендіру тек қана ауа байланыстыратын
беткі қабатта болады, сондықтан әк қоршау
массасының беріктігі аз. Цемент немесе дайын цементті негізде
дайындалған күшті субстраттарға арналған заманауи
ҚҚҚ қосындысымен мысал ретінде диатомит
қосылған кубикті пресс машинасы арқылы оның
өзгеріске ұшырауын біле аламыз 2-ші суретте көрсетілген,
әктас композицияларымен сыланған ғимаратты бояу үшін
өте қолайсыз, өйткені қалпына келтіру
жұмыстарында әк қоспасы бар цементті ауыстыру бұзылуы
мүмкін, ылғалдың қоныс аудару құрылымдары
арқылы көші-қон процестері және аязға қарсы
тұруына зақым келтіру және аяқтау жабындарының
бөлінуі сияқты теріс салдарға алып келеді. [3].
Сурет 2- Бұл
жерде диатомит қоспасы қосылған кубикти пресс машинасында
сынақтан өткізіп жатырмын
Қазіргі уақытта өткен ғасырдың
ғимараттарының қабырғаларын бояуға және
жөндеуге арналған қосылыстар шығаратын неміс компаниясы
«Caparol» белгілі. «Caparol» компаниясы
«Calcimur Fassaden-Kalkfarbe», «Calcimur Kalkspachtel» және «Calcimur
Kalkschlamme» мұқабасы бар бояулар ұсынады.
Кесте 1-
«Caparol» фирмасының әк
бөліктерінің негізгі қасиеттері
|
Атауы |
Тұтыну, мл
/ м2 |
Жылтырдың
дәрежесі |
Қолданба |
||
|
Calcimur Fassaden-Kalkfarbe |
150-200 |
терең матты |
тарихи
қасбеттер үшін |
||
|
300 – 400 |
терең матты |
қасбеттер мен интерьерлер үшін |
||
|
Calcimur
Kalkschlamme |
150-200 |
терең матты |
Ескі күшті
силикаттар мен әк қорғаныстары үшін |
«Caparol» лимер қоспалары щеткамен немесе роликте 8 °C температурада
«дымқыл дымқыл» қабатта қолданылады. Кептіру 4-6
сағат өткеннен кейін, келесі қабат шамамен 24 сағат
өткеннен кейін қолданылады. «Caparol» фирмасының
ҚҚҚ негізінде жабындары ауа-райы жағдайына
төзімді, диффузияның жоғары мүмкіндігіне ие, балдырлар
мен саңырауқұлуға жол бермейді.
Кесте-2 Суды сіңіру
константасы
|
Құрамы |
a,
% |
b,
сағатына -1 |
|
ГСК қоспасыз
дайындағанда |
17,671 |
1,902 |
|
Әк құрамы
қоспамен негізінде ГСК-мен, диатомит араластырмағанда |
11,517 |
1,754 |
|
Әк құрамы
негізінде ГСК араластыра отырып диатомитпен синтез арқылы
алынғанда |
10,117 |
1,512 |
Осылайша, «Caparol» компаниясының ҚҚҚ негізіндегі
қылқан жапырақты жабындар қалпына келтіру
жұмыстары үшін қолданылатын әктас
композицияларының қажетті қасиеттеріне ие және
жаңа технологиялық шешімдер арқасында олар ауаның
ластануынан пайда болатын жағымсыз деструктивті факторлармен тиімді
жұмыс істей алады. Сондай-ақ, ҚҚҚ ішкі
нарығында ғимараттар мен құрылыстардың тарихи
қабырғаларын қалпына келтіру үшін әк
қоспаларын шығаратын ресейлік Kreps фирмасы табылады. Бұл
лирикалық композицияларға «Antique 1» және «Antique 2»
кіреді. Лимер ҚҚҚ «Antique 1» және «Antique 2» ескі
кірпішке қолданылуы мүмкін, бетон, сыланған
қосылыстармен әктас байланыстыратын қабырғасында.
Толтырғыштың фракциялық құрамындағы
айырмашылық әр түрлі әрлеу жұмыстары үшін «Antique
1» және «Antique 2» пайдалануға мүмкіндік береді. «Antique 1»
рецепті құрамында әк, майдаланған фракциялы
құм, арнайы қоспаларды модификациялау технологиясы бар. «Antique
1» қол жеткізуге қиын жерлерде әрлеу сылағы ретінде
пайдаланылуы мүмкін. Сондай-ақ, «Antique 1» сылағы
ғимарат ішіндегі және сыртында қалыңдығы 2 см
дейін тегістеу қабаты ретінде қолданылады.
«Antique 2» рецепті құрамында әк, құм
түйіршіктелген құм, арнайы қоспаларды
модификацияланған бөлшектер. Ғимараттарды қалпына
келтіру кезінде ескі гипс жиі қабырға негізіне шығарылады,
содан кейін ол жаңа қосылыстармен сыланады. Осы жұмыс
түрі үшін «Antique 2» үлкенірек қоспасы
қолданылуы мүмкін.
Құрғақ құрылыс қоспаларын
уақытқа төзімділігін арттыру үшін оған диатомит
қоспасын қосып алуға болады. Бұл қоспаны
дайындаған кезде су сіңіруі азайғанын көріп
бақылай аламыз. Бірақта диатмомиттің құр
өзін араластырған жағдайда оның қаттылығы
азайады сондықтан алдында болатын зерттеулерде біз оған
пластификатор қоса жүргізуді ұйғардық.
Әдебиеттер
1. Беляев, Е.В. Производство сухих
строительных смесей: проблемы и перспективы / Е.В. Беляев // Сухие строительные
смеси. – №4. – 2014. – С. 8-9.
2. Берг, Л.Г. Введение в термографию. 2-е доп-е. / Л.Г.
Берг. – М: Наука, 1969. – 395с.
3. Большаков, Э.Л. Сухие смеси для
отделочных работ / Э.Л. Большаков // Строительные материалы. – 1997. – №7. – С.
8-9.
4. Ботка,
E.H. Рынок сухих строительных смесей России: изменение характера роста // Новости
строительной индустрии. – 2008. – № 10-11(77-78).