Қазақстан. Қ.Жұбанов атындағы Ақтөбе өңірлік мемлекеттік университеті

Садулова Ж.К.аға оқытушы, филология магистрі

 

 

 Оқу үрдісінде инновациялық технологияларды

                   қолданудағы негізгі міндеттер

 

Қазіргі таңда мемлекеттік тілді оқытуда жаңа талпыныс, жаңа ашылған оқыту жолдарының бірі-білім берудің инновациялық жүйесінің жасалуы. Бұл педагогикадағы, тұтас педагогикалық үрдістегі және оқыту технологиялары әдістемесін өзгертулермен тығыз байланысты.

«Инновациялық технологиялар» тіркесі бүгінгі күні педагогикада, оқу-тәрбие үрдісінде ең жиі қолданылатын ұғым болып отыр. Белгілі ғалым М.Поташник «Инновация – оқу бағдарламасын меңгертуде мұғалімнің оқытудың жаңа әдістемелері мен технологияларын тиімді игеруі» деген анықтама берсе, Н.Талызина «Инновациялық технологияларды қолданудағы негізгі міндет: сабақ

үрдісінде белгіленген мақсатқа жетуде ең тиімді әдістерді таңдай білу» деп анықтайды. [1.47]

Ұстаз үшін ең басты мәселе – оқыту әдісін дұрыс таңдау. Педагогикалық технологиялардың түсініктемелері мен алуан түрлі анықтамаларын талдай отырып, барлық технологиялардың айрықша ерекшеліктері туралы төмендегідей қорытынды жасауға болады:

* оқытудың міндеттері мен мақсаттарының айқын, нақтылы анықталуы;

* нәтижелердің жетістігіне бағытталуы;

* тәрбиелеу мен оқыту субъектілерінің іс-әрекеттерінің әрбір кезеңдері бойынша қадамдық құрылымының анықталуы;

* мониторинг, аралық және соңғы нәтижелерді бағалау;

* тәжірибенің қайталануы мен алмасуы.

Қазақ тілі мұғалімі оқушының іс-әрекеті жоспарлауда оны дамыту мен қалыптастыру үрдісінде құрылымдык тұрғыда іске асыру іс-әрекетінің міндеттерін шешу үшін, оқу-тәрбие жұмысының бастауыш білім берудегі білім мазмұны мен кезеңдерінің әдістемелік бірлігін сақтауға ұмтылуға тиіс;

Ол үшін оқушы іс-әрекетінің кұрлысын жоспарлау және оған педагогикалық жетекшілік жасау, негізделген инновациялық іс- әрекетерді таңдау, анықтау, ұжымдағы оқушыларды жеке бас ерекшеліктеріне сәйкес тапсырмаларды ұйымдастыруы қажет.

Бұл кұрылымдылық тұрғыны іске асыруда мұғалім ғылымның, әдістеменің соңғы жаңалықтарын, инновациялық іс-әрекетті пайдаланып кұрылған сабақтар жүйесін жасайды. Сабақтын әр кезеңін шығармашылықпен өткізіп, оқушы іс-әрекетін ұйымдастыруда әдістемелік іс-әрекетті тиімді қолдану жоспарын жасайды.

Ұйымдастырушылық іс-әрекет міндеттерін шешу үшін:

• оқушы мен мұғалім арасындағы қарым- қатынасын ұйымдастыру;

• оқушының оқудағы психологиялық және практикалық даярлығын ұйымдастыруға жағдай жасау;

• оқушыларды әртүрі оқу-тәрбие жұмыстарына баулу;

• шығармашылықтарын дамытуға бағытталған жұмыстары ұйымдастыру;

• сабақты тыңдауға бағытталған жұмыстарды ұйымдастыру;

• сабақты тыңдауға, білімді қабылдауға оқушыларды дайындай білуі.

Қарым- қатынас тұрғысындағы әрекеті іске асыру:

• оқушы мен мұғалім арасында іскер қарым-қатынас орнықтыру;

• оқу үрдісіндегі үжымдағы оқушылар қарым-қатынасын жақсарту;

Дамытушы тұрғыдағы іске асыру қызметі:

• жаңашылдық іс-әрекетті оқушының жас өспірім физиологиясына, педагогикалық, психологиялық ерекшелігіне сәйкес қолдану;

• оқу үрдісіне оқушының ақыл- ой еңбегін ұйымдастыру;

• оқу үрдісінде педагогикалық жағдай тудыру арқылы, оқушының өздігінен ойлауымен оқылатын пәнмен шындық болмыс арасындағы байланысты білу;

• оқушының білімге қызығушылығын арттыру;

• алдынғы қатарлы озық тәжірибелердің оқушы білімін дамытушы әдіс-тәсілдерін қолдану.

Әдіскер-ғалым М.М.Жанпейсова: «Мұғалімнің жаңашылдық іс-әрекетін нәтижелі атқаруға қажетті қасиеттеріне білім, дағды мен іскерлікті  жатқызуға болады»-дейді. [2.41]

Қазақ тілі мұғалімінің білім сферасына идеалогиялық әдістемелік, психология-педагогикалық және ақпараттық мағлұматтар жатады.

Идеалогиялық мағлұматтарға: қоғам дамуының тенденцияларын айқындау, бастауыш білім беруді жетілдіру, философиялық, педагогикалық-психологиялық көзқарастарының болуы;

Психалогиялық-педагогикалық көрсеткішке: педагогикалық этика, инновациялық іс- әрекетті меңгеруге мұғалімнің психалогиялық даярлығын, жаңалыққа сенімінің болуы, озық және жан-жақты әдістемелік білімінің болуы, жаңашылдық іс-әрекет өлшемдерін, алдыңғы қатарлы озық тәжірибе туралы білімінің болуы;

Ақпараттық білімге: жаңашылдық іс-әрекет туралы ақпарат материалдарын жинақтауда, мұғалімнің монографиялық, педагогикалық, анықтамалық әдебиеттерімен жұмыс жүргізе білуі.

Бүгінгі күнде мемлекеттік тілді жан-жақты меңгерту үрдісінде жаңашыл әдіс-тәсілдерді қолдана отырып білім беру, ол әрбір ұстаздың міндеті.

 

Пайдаланылған әдебиеттер:

1. Бұзаубақова К.Ж.. Жаңа педагогикалық технология. (Оқулық) Тараз. ТарМУ, 2003ж.

2. Жанпейісова М.М. Модульдік оқыту технологиясы- оқушыны дамыту құралы ретінде. –Алматы, 2002.75-бет

3. Әлімов А.Қ. Интербелсенді әдістемені ЖОО-да қолдану мәселелері. Оқу құралы/ Әлімов А.Қ.-Алматы, 2013.-448 бет.