Тоқтыбаева Гүлжахан Сәулебекқызы

Академик Е.А.Бөкетов атындағы Қарағанды мемлекеттік университеті,

аға оқытушы, педагогика ғылымының магистры

Инфографиканы тұрғызуға арналған арнайы бағдарламаларды қолданудың ерекшеліктері

Инфографика - бұл заттар туралы ақпаратты көрнекілікпен байланыстыра отырып, графикалық елестету. Әдемі түсінікті графиктермен, диаграммаларды оқушыларда, студенттерде тез қабылдайды. Бұл тәсіл зерттеудің қорытындысы мен білімді қабылдауына бөлінеді. Инфографика мақсатты түрде келесі салаларда қолданылады:

- тауарларды салыстыру үшін;

- анықтамалық материал ретінде;

- әлеуметтануда, бизнесте, педагогикада және т.б.

Инфографиканы тұрғызу үшін жай және күрделі графикалық редакторлар, қажетті иллюстрация жиынтықтары мен қызметтерінің арнайы шешімдері қолданылады. Кейде диаграмма және графиктарды тұрғызу, оларды графикалық өңдеу үшін, бірнеше бағдарламалар қажет болады.

Көбінесе инфографиканы тұрғызу үшін келесі бағдарламаларды қолдануға болады:

Диаграммаларды тұрғызу үшін:

· hohli.com

· onlinecharttool.com

· createagraph

· imagecharteditor от Google

Схемамен оларды байланыстыру үшін:

· cacoo.com

· diagram.ly

· Инфографиканы тұрғызу үшін (оның ішінде интерактивті)

· Creately.com

· Manyeyes от IBM

· http://vizualize.me/ инфографика стилінде резюме тұрғызу

· http://creately.com —онлайн диаграммалар тұрғызу

·  http://www-958.ibm.com/software/data/cognos/manyeyes — создание разнообразных әртүрлі  онлайн диаграммаларды тұрғызу

· https://cacoo.com — онлайн диаграммаларды топпен тұрғызу

· http://www.tagxedo.com/ онлайн сөздерді тұрғызу

· http://www.mindomo.com —  жеңіл ментальды картаны тұрғызу http://charts.hohli.com — online таблицалар мен диаграмммалардың әртүрлі генерациясы

· http://www.sacmeq.org/statplanet — визуальды берілгендерді тұрғызу үшін, бұл ресурсты тіпті БҰҰ қауымдастығы қолданады (1).

Инфографиканы көбінесе infogr.am бағдарламасымен тұрғызады. Инфогр.ам бағдарламасында инфографиканы тұрғызу үрдісі, яғни жүйеге кіргеннен кейін инфографика шаблонында New Infogrfphic пунктінен 30 суретте таңдаймыз:

Сурет 30. New Infogrfphic пункті

Сіз автоматты түрде редакторға кіресіз. Редактордың интерфейсі ағылшын тілінде, бірақ түсінікті, яғни өзімізге таныс белгілермен қамтылған. Өзгерту үшін элементке екі рет шерту керек, ал өзгертуді нақтылау үшін Enter-ді басамыз.

Инфографиканы кез келген ұзындықта тұрғызып және оған қажетті элементтер санын қажетінше қосуға болады 3 суретте көрсетілген:

- цитаттар;

- диаграммалар ( 4 түрі);

- дайындамалар;

- өзіңіздің суреттеріңізді;

- қосымша мәтіндер. Сурет 31.

Сурет 31. Қажетті элементтер саны

Инфографиканың ені 300 пикселге дейін құрап тұрғызуға болады. Биіктік шектеуі 18000 пикселді құрайды. Диаграммалар үшін Excel таблицаларының берілгенін жүктеуге болады.

Сервистің кемшілігі:

- өзіңіздің құрастырған инфографиканы көрнекі кескін түрінде сақтау мүмкіндігі жоқ, оны тек сайтқа немесе скриншот экранға қосу арқылы жүзеге асыра аласыз;

- өте төмен қолданбалы компьютерлерде сервистің қызметі жиі тоқтап және процессордың қызметін төмендетеді;

- шаблондар өте аз.

Визуальды ойлауды дамыту сараптамасы педагогикалық, психологиялық мәселе. Педагогикалық жоғары оқу орындары студенттерінің визуальды ойлауының психологиялық талаптарының сапасын арттыруға инфографика ұсынылады. Инфографика ролі психологиялық және педагогикалық, экономикалық, саяси және т.б. пәндерді оқытуда көрсетілген [22].

Инфографика бұл ақпараттарды визуальды елестету варианты, яғни сурет және мәтінді біріктіру. Бұндай ақпараттарды берудің графикалық тәсілі алғаш рет 1982 жылы USA Today журналында пайда болды. Бұл мақалаға менің қызығушылығым әлеуметтік желіде «Глобальные тенденций дизайна 2013» жарияланғанда пайда болды. Қазіргі нарықтағы кескіндердің топтамасын талдай келе, онда 2011 жылға қарағанда инфографика өнімдерін іздеуге сұраныстың 2012 жылы 50 пайызын құрағаны туралы айтылған. Бұл өнер түрімен бұрыннан таныс емеспін, әрі айналыспағандықтан білгім келіп және оның қажет жақтарын болашақ педпгог мамандарды даярлауда, қазіргі ақпараттық технологиямен әлеуметтік желінің дамып жатқан кезеңінде, оқыту үрдісінде инфографиканы жетілдірудің маңызы деген ойлар туындады (2).

Сонымен қоса, алысқа бармай-ақ бұл қызығышылықты Астана қаласында Қазақстанның жас суретшісі Аңсаған Мұстафаның «Сөйле сурет» көрмесін көріп шыңдана түсті. Аңсағанның жұмыстары мотивациялық плакаттарға ұқсайды, ол қазіргі таңдағы әлеуметтік мәселелердің әртүрін қозғаған. Әрбір суреті қоғамдағы жайттарды адамның санасына суретпен сөйлетіп, ойландыратындай әсер қалдырады. Барлық картиналарының мағынасын суретші өмірмен байланыстырған. Оның жұмыстары графиканың тушь және гуашь, яғни ақ-қара түспен орындалған. Аңсағанның картиналары әлеуметтік желіде, сонымен қоса кейбір картиналары дүниежүзілік танымалдыққа ие болуда.

Қолданылған әдебиеттер:

1. Эдвард Тафт «Представление информации». 2004.

2. Роэм Д. Визуальное мышление. Как "продавать" свои идеи при помощи визуальных образов / пер. с англ. О. Медведь. М., 2013