ТУРИСТІК ФИРМАЛАРДА ИННОВАЦИЯНЫ ҚОЛДАНУ ТИІМДІЛІГІ

Кудабаева Л.А.

М.Х.Дулати атындағы Тараз мемлекеттік университеті, Тараз қ.

Жалпы инновация туризм индустриясы үшін және халықтың күнделікті тұрмыс тіршілігі үшін қажет заманауи жаңа құралдар болып табылады. Қазіргі таңда туризм индустриясында инновацияларды пайдалану өте тиімді. Өйткені инновацияны пайдаланушы көптеген кәсіпорындардың басшылары өздерінің бірқатар мәселелерін тез және нақты шешіп жүрсе, екінші жағынан өз мекемелеріне өзгерістер енгізуге көмек береді. Сонымен қатар инновация ескі нарықты кеңейтіп жаңа нарықты қалыптастыруға көмектеседі. Қазіргі таңдағы инновациялардың алғашқы мүмкіншілігі маркетингтік зерттеу жүргізуге, электрондық почта тарату мен бәсекелес алдындағы ерекшелігін біліп отыруға көмектеседі. Ал әуекомпаниялар үшін негізгі маңызы электронды жаңа технология арқылы билеттерге тапсырыс немесе алдын ала броньдау жүйесі арқылы жұмыс барысын тез орындауға жәрдем береді. Алайда инновацияларды қолдану ұсақ фирмалар мен жеке қонақ үйлердің қарапайым қаржылық ресурстарына байланысты шектеулі болуда. Инновация - бұл қазіргі таңдағы адамдардың жетістіктері арқылы пайда болып жатқан қажетті құралдар. Ал туризм индустриясы қарсаңындағы жаңа технологиялар бұл - компьютер жүйесі, оның ішіндегі ғаламторлық жүйелер, қонақ үйлерде пайдаланылатын соңғы технологиялардың бірі карточкалық жүйе, бөлмелерді тазартқыш және желдеткіш құралдары, байланыс құралдары, тамақ пісіру немесе ысыту құралдары және тағы да басқа көптеген жаңа құралдар жатады. Олардың әрқайсысының өзіндік ерекше орындары бар. Өйткені туризм индустриясының әрбір саласында бұл технологияларды пайдаланбасқа болмайды. Қазіргі таңда осы инновациялардың арқасында туризм индустриясында жаңа өзгертулер, жаңа бастамалар, жаңа жобалар, жаңа көзқарастар, көптеген қызығушылықтар көптеп орын алуда. [1]

Қонақ үй индустриясына ендірілген жаңа технологиялар. Қонақ үй индустриясы дегеніміз - келген қонақтарды уақытша демалу, түнеу, тамақтану және қызметтерді ұсынатын коммерциялық кәсіпорындар болып табылады. Қонақ үй индустриясы өздерінің әр бөлімдерінде жаңа технологиялардың әртүрлі түрлерін қолдану мүмкіншілігіне ие. Әр бөлімге ендірілген жаңа технологияларды біртіндеп саралап айтқанымыз жөн болар. Қабылдау бөлімі - бұл бөлімде көбінен ақпараттық технологиялар және механикалық құрылғылар жиі қолданылады. Ақпараттық технологиялардың ішінде компьютер құрылғысы, факс, телефон, есептегіш машина, желдеткіш, банкттік карточкаларды қабылдаушы құрылғы, жасырынды бейне камералар, шылым иісін сезуші арнайы технологиялар, ксерокөшірме құрылғысы, қабылдағыштар, электронды кілттер секілді көптеген жаңа технологиялар қолданылады.

Соның ішінде компьютер құрылғысы ең маңызды технологиялардың бірі. Компьютер көмегімен қабылдау бөліміне әртүрлі программалар енгізіліп шапшаң әрі сапалы түрде қызмет атқаруға болады. Сол программалардың қазіргі таңда көп қолданысқа енген түрлері Fidelio, Amadeus, Galileo, 1S. Бұл программалардың көмегімен жаңа технологияларды пайдалана отырып көптеген қызметтер атқара алады. [2]

Бүгінгі таңда туризм индустриясында инновацияларды пайдалану өте тиімді. Өйткені инновацияны пайдаланушы көптеген кәсіпорындардың басшылары өздерінің бірқатар мәселелерін тез және нақты шешіп жүрсе, екінші жағынан өз мекемелеріне өзгерістер енгізуге көмек береді. Сонымен қатар инновация ескі нарықты кеңейтіп жаңа нарықты қалыптастыруға көмектеседі.

Қазіргі таңдағы инновациялардың алғашқы мүмкіншілігі маркетингтік зерттеу жүргізуге, электрондық почта тарату мен бәсекелес алдындағы ерекшелігін біліп отыруға көмектеседі. Ал әуекомпаниялар үшін негізгі маңызы электронды жаңа технология арқылы билеттерге тапсырыс немесе алдын ала броньдау жүйесі арқылы жұмыс барысын тез орындауға жәрдем береді. Инновацияларды қолдану ұсақ фирмалар мен жеке қонақ үйлердің қарапайым қаржылық ресурстарына байланысты шектеулі болуда.

Ал туризм индустриясы қарсаңындағы жаңа технологиялар бұл - компьютер жүйесі, оның ішіндегі ғаламторлық жүйелер, қонақ үйлерде пайдаланылатын соңғы технологиялардың бірі карточкалық жүйе, бөлмелерді тазартқыш және желдеткіш құралдары, байланыс құралдары, тамақ пісіру немесе ысыту құралдары және тағы да басқа көптеген жаңа құралдар жатады. Олардың әрқайсысының өзіндік ерекше орындары бар. Өйткені туризм индустриясының әрбір саласында бұл технологияларды пайдаланбасқа болмайды. [3]

Осы инновациялардың арқасында туризм индустриясында жаңа өзгертулер, жаңа бастамалар, жаңа жобалар, жаңа көзқарастар, көптеген қызығушылықтар көптеп орын алуда.

Қорыта келгенде туризм индустриясында инновациялардың алатын орны да ерекше. Соған орай қазіргі таңда жаңа технологиялардың түрлері де көбеюде. Ал ол инновациялардың туризм индустриясындағы кәсіпорындарға ендіру ең маңызды мәселелердің бірі және оны қолданысқа ендіру әр туристік фирмалардың даму жолындағы міндеттері болып табылады.

Әдебиеттер:

1. О первоочередных мерах развития туристской отрасли. Постановление

Правительства Республики Казахстан от 29 декабря 2000 г. № 1947. //

Правовой справочник «Законодательство». - Алматы: Юрист, 2004.

2. Деловой туризм Казахстана [Электронный ресурс] / Режим доступа:

http:www.tio.kz. - Загл. с экрана.

3. Карпова, Г.А. Практика туристского бизнеса / Г.А. Карпова. - СПб.:

ГЕРДА, 2000.